IPN Rz 072/1, t. 15, k. 44, 44v

Łemko 94 b.                                                                                     Postój, 31.03.1947.
I.

Zima, śniegi wielkie, pokryte lodową skorupą o grubości 10 cm. Wróg chce skorzystać z okazji wielkich śniegów i śladów, rzucając wielką ilość żołnierzy oraz doszczętnie zlikwidować oddziały.
Plan wroga przeprowadzonej akcji był taki, według danych zwiadu: ważniejsze punkty wiosek zablokować, a sąsiednie wioski zasadzki i patrole. Zasadzkami swoimi objęli ważniejsze wejścia i wyjścia z wioski.
W dniu 1.03.1947 Wojsko Polskie w sile 200 żołnierzy zakwaterowało we wsi Grąziowej. We wsi Jamna Górna znowu 200 żołnierzy, prawie w każdej wiosce II – I Rejonu.
Na postoju we wsi Jamna Górna z pododdziałów 520-521 po otrzymaniu danych zwiadu przerzucają się w dniu 1.03.1947 o godzinie 5:00 do wsi Arłamów i przez dzień zakwaterowały. Pododdział 519 jako ochrona dowódcy „Bajdy” odszedł w dniu 28.02.1947 do IV Rejonu po otrzymaniu w Arłamowie informacji, że Wojsko Polskie w sile większej ilości, znajduje się już w Jamnie Górnej.
W dniu 2.03.1947 o godzinie 4:00 przechodzę do lasu Turnica. Po otrzymaniu danych zwiadu, że we wsi Makowej i Łuczycach spokojnie, wchodzę z oddziałem do Makowej na kolację. Na postoju dowiaduję się, że oddziały 94 A i 95 były we wspomnianej wiosce i odeszły po jednym dniu, i odszedłem o godzinie 17:00 do lasu Turnica.
W dniu 3.03.1947 o godzinie 4:00 z Makowej odszedłem do lasu Turnica, przeprowadzono zwiad za oddziałem 94 A, który nie dał pożądanego rezultatu, odnośnie zwiadu, gdzie znajduje się wyżej wspomniany oddział, tylko dowiedziano się, że Wojsko Polskie nadal znajduje się w Jamnie Górnej. Wtedy przerzuciłem się na Gruszowa i zakwaterowałem przez noc i dzień 4.03.1947.
W dniu 4.03.1947 pododdział 519, który wracał z IV Rejonu, o godzinie 17:00 po otrzymaniu danych zwiadu, że we wsi Cisowa nie ma nikogo, schodząc z lasu do wsi natknął się na zasadzkę. Wojsko Polskie silnie ostrzeliwało pododdział. Dowódca pododdziału wydał rozkaz zalec i ostrzeliwać wroga. Po 5 minutowej wymianie strzałów planowo wycofał się jarem do lasu. Straty własne: jeden zabity, a to wychowawca polityczny „Wadym”, który szedł z pododdziałem 519 z IV Rejonu do I Rejonu. Straty w materiale 1 maszynowy pistolet, 140 sztuk amunicji i aparat fotograficzny. Nadmieniam, że rzeczy tych nie można było zabrać, bo wychowawca polityczny „Wadym” padł nie w jarze, lecz na polu koło jaru, gdzie wrogi ogień był silny. Strat wroga nie było.
W dniu 5.03.1947 przerzuciłem się do wioski Koniusza, gdzie połączyłem się z pododdziałem 519 i wtedy z całym oddziałem zakwaterowałem przez noc i dzień. W dniu 6.03.1947 oddziały 94 A i 95 przeszły również do wsi Koniusza, gdzie od dowódcy „Burłaki” dowiedziałem się o walce stoczonej z Wojskiem Polskim we lesie Braniów.
O rezultacie walki będzie mówił raport oddziału 94 A.
Wieczorem znowu przerzuciłem się do wsi Gruszowa, a oddziały 94 A i 95 pozostały we wsi Koniusza, zakwaterowałem przez dzień 7.03.1947 z kontaktem oddziału z oddziałem. Patrol tego dnia o godzinie 11:00 powiadamia, że Wojsko Polskie z Berendowicz przesuwa się do wsi Koniusza. Warta od strony wsi Koniusza informuje, że oddziały z Koniuszy wycofują się do lasu Kormanickiego. Wtedy ja wycofałem się przez pola do wsi Kopysno, a stamtąd do lasu.
Wieczorem przeprowadziłem zwiad w Posadzie Rybotyckiej, że nie ma nikogo, zaszedłem do wsi, zjedliśmy kolację, zbudowaliśmy kładkę przez rzekę Wiar, przeprowadziłem oddział, udałem się do lasu Turnica, przez dzień przebywałem z oddziałem w lesie, a wieczorem udałem się do Jamny Górnej.Nad wsią przeprowadziłem rozpoznanie. Zwiad donosi, że we wsi spokojnie, było Wojsko Polskie w dzień, gdzie poszło, tego cywile nie wiedzą. Wtedy z oddziałem przerzuciłem się w górny koniec wsi Jamna Górna. Nad wioską oddział zatrzymano, przednie ubezpieczenie powiadamia, że do wsi ktoś ucieka. Strzelcy z tyłu informują, że za nami idzie jakaś grupa ludzi. Wydaję rozkaz poddziałowi 521 zająć stanowiska koło lasu. Przy zatrzymaniu „hasło!” odpowiedź „24”, to samo hasło, co poprzednio zostało podane przez wychowawcę politycznego. Pododdział myśląc, że to pewnie SB, które od nas odłączyła się dzień przedtem, nie strzela. Tymczasem patrol Wojska Polskiego skorzystał z okazji, wycofał się, przy wycofywaniu się oświetlił oddział rakietą. Wtedy pododdział 521 zasypał ich ogniem z karabinów maszynowych, w wyniku którego został ciężko ranny ich strzelec, i uciekali do wioski pod osłoną góry. We wsi Wojsko Polskie zostało zaalarmowane strzałami.
Wtedy ja udałem się przez las do wsi Leszczyny. Przenocowałem i przerzuciłem się do lasu Turnica nad wsią Borysławka.
Przeprowadzono rozpoznanie, jak rozlokowane są wrogie siły, ściągnąłem żywność z Posady Rybotyckiej, obozowałem w lesie przez trzy dni. Po otrzymaniu danych wywiadowczych, że wróg jest rozlokowany w sąsiednich wioskach, i mówią, że w Turnicy są okrążone 3 oddziały, i wkrótce je zlikwidujemy. Wtedy ja przerzuciłem oddział z Turnicy do lasu Cisowskiego.
Po długich rajdach stan umundurowania i obuwia przedstawiał się źle, postanowiłem zrobić zasadzkę na drodze Cisowa – Bircza na Wojsko Polskie, które często przejeżdżało samochodami. Kiedy zbliżaliśmy się do szosy, wtedy przednie ubezpieczenie przyprowadza wieśniaka, który szedł z Przemyśla. Od niego dowiedziałem się, że jedzie wóz pocztowy, na którym jest wiele paczek z Ameryki. Na nadjeżdżający wóz wysłano Żandarmerię Polową i jeden rój, wóz zatrzymano. Przedstawiliśmy się, że jesteśmy Ukraińskimi Powstańcami. Gościom, którzy jechali, sprzedano bony w języku polskim na 4 000 złotych i zabrano paczki przeznaczone dla mieszkańców Birczy, z tymi paczkami udaliśmy się do lasu wsi Huta. Pogoń Wojska Polskiego za tymi paczkami po cisowskich lasach trwała dwa dni.
Spodnie, marynarki i obuwie rozdzielono pomiędzy strzelców, a inne rzeczy dano do sprzedaży za pieniądze, za które uzupełnia się umundurowanie. Wartość zdobytych rzeczy wynosi ponad 300 000 złotych. Zasadzka odbyła się w dniu 13.03.1947.
W lesie wsi Huta od strony wsi Kupna oddział założył obóz, ściągnąłem żywność i przebywałem przez dwa tygodnie. Aby zrobić trochę ruchu za Sanem, wysłano Polową Żandarmerię i jeden rój do wiosek Średnia i Krzywiecka Wola w sprawie zorganizowania obuwia.
Kiedy strzelcy przeszli po tych dwóch powyżej wspomnianych wioskach, wtedy wieśniacy narobili szumu, że banderowcy już przeprawili się na ich stronę. Wojsko Polskie ściągnęło znowu do wiosek Krzywcza i Korytniki. Wtedy strzelcy przeprawili się przez San nie koło wsi Chołowice, lecz między wsiami Ruszelczyce i Babice, tam gdzie przysiółek Na Szwedach.
Po tych ruchach wroga wyszedłem z oddziałem bez żadnych strat.

Dowódca oddziału
„Łastiwka”

Materiały źródłowe

 

Materiały źródłowe

 

IPN Rz 072/1, t. 13, k. 328-329

[...) mając na myśli zabrać bieliznę z domu, bo zdaje się, że rodzina wyjedzie na Ukrainę.
W dniu 26.11.1946 strzelec „Sosna” z rojem poszedł w Karpaty.
5/ „Sławko”:
W dniu 12.11.1946 strzelec „Sławko” odłączył się od oddziału w czasie przejścia z rejonu III do rejonu I do wsi Piątkowa na starą kwaterę, rzekomo zapomniał scyzoryka – i nie dołączył, chociaż wiedział, gdzie oddział zakwaterował.
Jak jest mi wiadomo, strzelec „Sławko” jest w domu swojej rodziny.
6/ „Werba”:
W dniu 27.11.1946 o godzinie 15:00 strzelcy „Werba”, „Zirka” i „Kostyk” poszli do wsi Grąziowa ze wsi Jamna po chleb dla oddziału, mieli zaraz wrócić. „Zirka” i „Kostyk” wrócili. „Werba” wrócił w dniu 28.11.1946 o godzinie 21:30.
Usprawiedliwiał się, że był we wsi Wojtkowa po swoje zelówki.
7/ „Bury”:
W dniu 1.12.1946 strzelec „Bury” uciekł z czoty [plutonu) dowódcy „Z” z postoju we wsi Jamna Górna.
W dniu 22.12.1946 samowolnie odszedł na pół nocy.
Strzelec „Bury” już od 1945 roku ma polskie dokumenty.
W tym miesiącu starał się wyrobić nowe dokumenty.
Został zatrzymany na rozkaz dowódcy „Z” w dniu 23.12.1946.

„Bihun” dołączył zgodne z informacją specjalną w dniu 1.12.1946. Nie został ukarany!
„Ptach” siedzi w Koniuszy – przeszedł na własną rękę. Ściągnięto go do oddziału [data nieczytelna) 1947.
„Moroz”: są pogłoski, że przygotowuje się do ucieczki z narzeczoną na zachód.
Ściągnięto go do oddziału 8.01.1947.

Materiały źródłowe

 IPN Rz 072/1, t. 13, k. 328-329

 

Materiały źródłowe

 

Postój, 25.09.1946 r.
Strzelec „Czajka”.
Dezerter z oddziału 94 b.
Zawiadomienie.
Bodnar Hryhorij, syn Mykoły i Heleny, urodzony 1920 r. we wsi Zawadka, niepiśmienny, renegat z mieszanej rodziny (mama Polka, ojciec Ukrainiec), rolnik, wolny, zamieszkały we wsi Zawadka, powiat Lesko.
W dniu 24.07.1946 został zmobilizowany do UPA, oddział 94 b, jako strzelec pseudonim „Czajka”. W oddziale otrzymał umundurowanie i broń. Razem z oddziałem chodził do 21.08.1946. W dniu 21.08.1946 o godzinie 2:00 nad ranem na postoju we wsi Grąziowa uciekł z oddziału. Bezpośrednio zgłosił się z wojskowym wyposażeniem do Wojska Polskiego we wsi Ropienka. W oddziale nie został zarejestrowany, ani zgłoszony w raporcie jako dezerter UPA. Jak mi wiadomo, wspomniany „Czajka” został zabrany do oddziału siłą przez Polową Żandarmerię, gdy przechodził przez las ze wsi Zawadka do wsi Trzcianiec, do swojej narzeczonej, która akurat przebywała czasowo u swojej ciotki w Trzciańcu. Jego narzeczona nazywała się Iwanna Bodnar, Polka, która w związku z nim miała dziecko. Na tej podstawie wspomniany Bodnar Hryhorij prosił o zwolnienie, bo chciał jak najszybciej się ożenić. Informator „Poważnyj” ze wsi Zawadka zwracał uwagę Polowej Żandarmerii, że to jest typ niepewny i nie można go brać do oddziału.
Tego samego dnia, kiedy uciekł z oddziału, poszła za nim pogoń Polowej Żandarmerii. Polowa Żandarmeria nie zastała dezertera w domu, więc chciała zabrać jego mamę. Mama Helena umiejętnie wykręciła się, że ona nie jest mamą, lecz tylko sąsiadką, i uciekła z domu do Ropienki, pozostawiając we wsi Zawadka swoje rzeczy i gospodarstwo. Jednocześnie powiadomiła narzeczoną syna, Iwannę, która także uciekła z nimi. Wszyscy, to jest mama – syn i narzeczona mieszkają do dzisiaj w Ropience. Dezerter Bodnar Hryhorij po ucieczce chodził z Wojskiem Polskim po wsi Zawadka i po lesie Trzcianiec, i w ogóle po miejscach postoju oddziału – w mundurze i z wyposażeniem, z którym uciekł z oddziału.

„Oreł”

Materiały źródłowe

 

Matriały źródłowe

 

IPN Rz 072/1, t. 31, k. 276-287.

„Sicz”

Postój, dnia 3.03.1945 r.

Raport

za miesiąc luty 1945 r.

I/ Sprawy wewnętrzno-organizacyjne.

1/ W ciągu miesiąca odbyto 6 zebrań w poszczególnych stanicach w dniach 5, 6 […], 10, 11, 13, 17.02.1945 r. w celu przeprowadzenia gruntowniejszej czystki.

Na zebraniach omówiono następujące sprawy: potrzeba przeprowadzenia czystki, obowiązek członka wobec organizacji i odpowiedzialność przed nią, ideowa podstawa członka, członek nie należy do rodziny ani do siebie samego, tylko wyłącznie do organizacji i nie śmie stracić wiary, podupaść na duchu, choćby pozostał tylko jeden w naszej walce i nie śmie ustąpić choćby przeciwko niemu stał cały świat, i w całości ma być oddany sprawie. Każdy członek musi znać „Dekalog” i zgodnie z nim postępować, następnie członek musi ściśle przestrzegać zasad konspiracji, członkom i sympatykom związanym ciasno z organizacyjnymi sprawami nie wolno pić wódki, oraz wyjaśniono odpowiedzialność za przestępstwo nie wykonania tego rozkazu, jak też to, że członek z bronią nie poddaje się żywy wrogowi w ręce, i odpowiedzialność ponosi nawet wtedy, gdy uda mu się uciec.

Na wszystkich zebraniach ogółem było obecnych 26 członków, zebrania odbyły się formalnie ze zbiórką i z Dekalogiem, oraz nakazywano milczenie za Bohaterów poległych na naszym terenie podczas bolszewickiej okupacji.

Oprócz tego odbyto w jednej stanicy ogólne zebranie z członkami i sympatykami, gdzie omówiono, pod względem politycznym, wewnętrzne ukraińskie kwestie, przegląd poszczególnych obwodów i terenów, walka naszych oddziałów i samoobrony.

Następnie omówiono kwestie międzynarodowe, kapitulację Niemiec, nasze korzyści w związku z pochodem bolszewików na zachód, takich jak wzmocnienie antybolszewickiego frontu przez narody okupowane przez bolszewików, rozproszenie bolszewickich sił, zobaczenie na własne oczy przez Armię Czerwoną życia w niepodległych państwach z Związkiem Radzieckim, itp.

Omówiono również sprzeczności interesów między sojusznikami w Europie oraz świecie.

Na koniec omówiono sprawy ogólno-wewnętrzne, takie jak przesiedleńcza akcja, magazynowanie zboża i produktów żywnościowych oraz donosicielstwo.

Jak też to, że nie śmie być utraty wiary w naszą walkę, chociaż niekiedy są fizyczne straty, za to jest moralna wygrana, bo nikt nigdy terrorem nie utrzymał się, i obecni okupanci też nie utrzymają się. Ukraina w obecnym czasie od Sanu po Kaukaz w wielkiej walce o życie i o Państwo pod jednym kierownictwem UHWR, co daje nam wielkie szanse na wygraną wraz ze zniewolonymi narodami Europy i Azji.

Na zebraniu było obecnych 29 osób, 21 mężczyzn i 8 dziewcząt.

Zebranie prowadził rejonowy prowidnyk.

2/ W dniu 9.02.1945 r. przy reorganizacji żandarmerii omówiono takie sprawy jak odpowiedzialność pracy, którą prowadzi żandarmeria, przed narodem i rewolucją, wymaga samo-ofiarności i oddania, które u każdego żandama muszą być, żandarm ma być bezinteresownym, zawsze ma pracować pod kątem dobra narodu i rewolucji, a nie dla osobistej korzyści, bo to jest rabunek pod płaszczykiem rewolucji, uczciwie ma odnosić się do swojej ludności, natomiast do zdrajców i wrogów bezwzględnie, i przestrzegać wszystkich zasad konspiracji.

W dniu 28.02.1945 odbyła się odprawa z rejonowym prowodem, gdzie omówiono sprawę przygotowania w krótkim czasie kryjówki dla punktu sanitarnego.

3/ Praca w resortach.

A/ Referat wojskowy: w rejonie jest zorganizowanych 18 rojów, w pierwszym podrejonie 2 roje, w drugim 14, a w trzecim 2, w pierwszym podrejonie było 4, ale w jednej wiosce (Koniuszy) pod presją Polaków 2 roje rozeszły się, jest jeszcze jedna przyczyna, to duchowa słabość ludności. Do 18.02.1945 przeprowadzano co drugi dzień ćwiczenia z bronią w lesie, po osiemnastym w drugim [podrejonie] szkolenie przestało być przeprowadzane z powodu porażki, która powstała w spotkaniu z bolszewickim patrolem w liczbie 11 ludzi, którą poniósł szkoleniowy rój instruktorów w drugim podrejonie, w trzecim i pierwszym podrejonach także zaprzestano szkolenia z powodu opadu wielkiego śniegu.

B/ Referat propagandowy.

W tym miesiącu rozrzucono ulotki pod tytułem „List kołchoźników do Stalina, i do wszystkich Greczuch, Kornijczuków, donosicieli, seksotów i tym podobnych”, jak też rozesłano Informator nr 1 z 1945 r. Ulotki ludność czytała z wielkim wzruszeniem.

C/ Referat finansowo-gospodarczy.

Stan finansowy w stanie żałosnym, ludność nie ma pieniędzy, tak że członkowie nie mają z czego zapłacić składek.

Przygotowanie i zbiórka zboża przechodzi różnie, w pierwszym podrejonie bardzo słabo, bo opanowane są tylko dwie wioski, a jedna wioska w ogóle wykluczyła się z pracy (Koniusza) pod pretekstem polskiej policji, ludność mieszana, oraz niski poziom świadomości. W rejonach drugim i trzecim sprawa ta przedstawia się lepiej. Członkowie i masy ustosunkowują się do tego przychylnie, tylko że są biedni, tak jest w drugim podrejonie, w trzecim znów, gdzie istnieje tylko kobieca siatka, bo mężczyzn jest bardzo mało, ludność jest bogatsza, ale do tej akcji odnosi się z rezerwą, bo mało [rzadko] nas tam widzi, gdzie zimą trudniej się ruszać, bo blisko granica i także ludność mieszana, na wiosnę będzie można siłą to zrobić.

Moralny stan członków oraz politycznego wyrobienia i orientacja.

W pierwszym podrejonie stan ten bardzo żałosny, członkowie tam poddali się akcjom terroru Polaków i zaszczuciu ciemnych mas oraz pod wpływem sukcesów bolszewików całkiem się zachwiali.

W drugim stan ten jest możliwy, dlatego że często widzą u siebie członkowie centrum naszej pracy, i pod tym wpływem wykonują swoje obowiązki. W trzecim podobnie jak w pierwszym, tylko to jest lepsze, że mniej jest represji ze strony Polaków.

Raport polityczny.

I/ Odcinek ukraiński.,

a/ Nastroje mas ukraińskich: stosunek do idei USSD [Ukraińskiej Samostijnej Sobornej Derżawy] wygląda następująco. W pierwszym podrejonie: dobrze byłoby, żeby była Ukraina, ale żeby ich to nic nie kosztowało, a niektórzy nawet mówią, że Ukrainy chcą ci, którzy za Niemców byli zdrajcami, a teraz się ukrywają. W drugim przedstawia się trochę inaczej, ludność tam do USSD odnosi się przychylnie, oraz czeka na jak najszybszy koniec imperialistycznej wojny, oraz na rozpoczęcie wyzwoleńczej, ale są w małej ilości i tacy, którzy chcą, żeby to się stało bez ich udziału.

W trzecim do USSD odnoszą się połowicznie, dobrze byłoby, żeby Ukraina była, ale w to nie chcą wierzyć.

Aresztowania, rozstrzeliwania i podpalenia dokonywane przez wrogów w pierwszym podrejonie mają bardzo demoralizujący wpływ, gdzie po podpaleniu kilku domów policja nakazała, żeby nikt nie szedł do lasu, bo jeśli pójdzie, to spalą dom, ludność teraz do tego zastosowała się (Koniusza), tak samo donosicielstwo tam dosyć aktywne.

W drugim podrejonie akcje takie nie mają takiego sukcesu, ludność mówi, niech palą domy, mimo to trzeba wrogów bić.

W trzecim przypadków podpalenia teraz nie było, jak również aresztowań.

II/ Wrogie czynniki.

Polacy z końcem miesiąca zaprzestali akcji palenia (trzeci podrejon), natomiast przeprowadzają rabunki kur, gęsi, zboża, bydła itd.

III/ Sprawy gospodarczo-ekonomiczne.

W ostatnim czasie Polacy przeprowadzają spis bydła, gdy jest nadwyżka od spisu bydła podanego przez sołtysa, bydło konfiskują, jak też chodzą za kontyngentem zboża, gdy coś znajdą schowanego, z miejsca wyznaczają od siebie wielką stawkę (uwaga, wieś L...... ?, gdzie znaleźli u gospodarza 15 metrów zboża, z miejsca zabrali 7 metrów).

IV/ Wieści z terenu.

W dniu 8.02.1945 r. polska policja z Wojtkowej po zabraniu 3 ludzi ze wsi Grąziowa rozkopała mogiłę w tej wiosce, odbyło się to w następujący sposób, wspomnianych ludzi zmusili do rozkopywania, a sami z karabinami stanęli za garbkiem, żeby ich nie rozerwały miny, które według nich miały tam być. Tego samego dnia spalili w innej wiosce 2 gospodarstwa, a do jednej płonącej chaty wrzucili ranną gospodynię, a gospodarza całkiem zdrowego, których potem już nieżywych ludzie wyciągnęli, w drugim gospodarstwie spłonęły 3 sztuki bydła, każdego razu, kiedy oni są we wsi, rabują kury, gęsi, jajka, masło itd, robią to z szowinizmu i przez donosicielstwo, niektórzy Polacy miejscowi z tego powodu bardzo się boją i mówią, że więcej palić nie będą.

W dniu 8.02.1945 r. o godzinie 10-tej do Jamny Górnej przyjechało 6 polskich policjantów z Wojtkowej, gdzie zrabowali kury, gęsi, 85 kg pszenicy, 50 kg jęczmienia, 25 kg fasoli oraz 2 kg masła i o godzinie 18:00 wracali do Wojtkowej, jeden rój zrobił zasadzkę w rezultacie jeden polski policjant zabity, 2 ciężko rannych, 2 lekko, a jeden z furmanką uciekł, bo konie się spłoszyły.

W dniu 12.02.1945 oddział enkawudzistów w sile 120 ludzi przeprowadził obławę we wsi Borysławka, obstawili wieś dookoła o godzinie 6-tej pierścieniem, a następnie weszli do wioski z dwóch stron, od Rybotycz i od lasu, w rezultacie zabrali 3 mężczyzn, 1-go młodego schwytali z karabinem, i jego ojca, i 1-go starszego, który miał niemieckie ulotki, schwytali też jedną dziewczynę z Jamny Górnej, którą następnie z ojcem schwytanego z karabinem puścili, także zranili w pierś jednego, który uciekał w stronę Posady. Rewizje przeprowadzali bardzo dokładnie, odjechali o godzinie 17-tej autami w stronę Dobromila.

W dniu 18.02.1945 około godziny 8:30 patrol NKWD w sile 11 ludzi, który przechodził lasem od strony Borysławki do Jamny Górnej na górze na wprost cerkwi w sosnach natrafił na oddział szkoleniowców podczas zajęć, wartownik w porę nie zauważył nadchodzących bolszewików, którzy pierwsi oddali strzały do wartownika który strzelając zaalarmował oddział, a ten, nie znając siły bolszewików, zaczął wycofywać się w dolinę w kierunku wsi, koło cerkwi. Bolszewicy zorientowali się, że ci uciekają, zajęli na górze stanowiska i z diechtiara zaczęli bić w dolinę za uciekającymi, w rezultacie został zabity jeden ze szkoleniowców, a z ochronnego roju porzucili przy ucieczce 1 diechtiara i 2 karabiny, jak też niektórzy porzucali płaszcze, czapki, buty i kożuchy.

W dniu 19.02.1945 około godziny 9-tej oddział bolszewików w sile około 80 ludzi podjechał autami do wsi Trójca, gdzie przeprowadził powierzchowną obławę, nie schwytali nikogo, bezpośrednio potem oddział ten odjechał dwiema drogami poza górę i […] do Łumnej, gdzie przeprowadził dokładną obławę, w rezultacie zabili dwóch mężczyzn, o godzinie 17 odjechał ten oddział w stronę Rybotycz.

Chwała Ukrainie.

Bohaterom Chwała.

„Bukowyj”.”